Ορέστης Λάσκος

Ο Ορέστης Λάσκος, σκηνοθέτης και σεναριογράφος, είναι ιστορικό όνομα του Ελληνικού Κινηματογράφου, αφού συνέβαλε σε μέγιστο βαθμό στη θεμελίωση και τη στερέωση της 7ης τέχνης στην Ελλάδα.

Γεννήθηκε στην Ελευσίνα στις 11 Νοεμβρίου 1907, σε πλούσια οικογένεια και αρχικά ακολούθησε στρατιωτική καριέρα στο Πολεμικό Ναυτικό, την οποία όμως σύντομα εγκατέλειψε. Στη συνέχεια σπούδασε υποκριτική στη Σχολή Θεάτρου του Δημήτρη Γαζιάδη, ιδρυτή της κινηματογραφικής εταιρείας Dag Film και το 1928 εμφανίστηκε για πρώτη φορά στον κινηματογράφο σαν ηθοποιός, στην ταινία «Έρωτας και Κύματα». Το 1929 έγραψε το σενάριο για τρείς ταινίες της Dag Film, που σημείωσαν μεγάλη εμπορική επιτυχία, ενώ στις αρχές του 1930 εντάσσεται στο δυναμικό της νεοϊδρυθείσας Ολύμπια Φιλμ του Παναγιώτη Δαδήρα. Την επόμενη χρονιά περνά στη σκηνοθεσία, αλλά και στην παραγωγή, γυρίζοντας την ταινία «Δάφνις και Χλόη» που αποτελεί την πιο καλλιτεχνική ταινία του προπολεμικού κινηματογράφου, και  χαρακτηρίστηκε τότε πρωτοποριακή, λόγω των γυμνών σκηνών που περιέχει. 

Οι γυμνές σκηνές σήμερα δείχνουν αθώες και καθόλου αποκαλυπτικές. Όταν όμως η ταινία προβλήθηκε για πρώτη φορά στους κινηματογράφους στις 27 Ιουνίου 1931 υπήρξαν αντιδράσεις και πολλοί την αποκάλεσαν «πορνογράφημα». Για τον Λάσκο ήταν μια εισπρακτική επιτυχία που αργότερα χαρακτηρίστηκε ως «η πιο καλλιτεχνική ταινία του προπολεμικού καλλιτεχνικού κινηματογράφου». Ήταν η πρώτη σκηνοθετική απόπειρα του Λάσκου και η ταινία ήταν η πρώτη ταινία στην Ευρώπη που έδειχνε γυμνούς τους πρωταγωνιστές. Τον ρόλο του Δάφνι έπαιζε ο Έντισον Βήχος και τον ρόλο της Χλόης η ελληνοαμερικανίδα χορεύτρια, Λούση Μπατλή, που έλεγαν ότι ο Λάσκος είχε ερωτευτεί παράφορα. Το αρνητικό και η αρχική κόπια της ταινίας χάθηκαν με το πέρασμα του χρόνου. Όπως συνέβη και με το μυθιστόρημα του Λόγγου, βρέθηκαν μετά από χρόνια στην Αμερική και αποκαταστάθηκαν το 1992  από την ταινιοθήκη της Ελλάδος με τη βοήθεια του Λάσκου.

Το 1932 εγκαταλείπει τον κινηματογράφο και καταπιάνεται με την ποίηση, το μουσικό θέατρο και τη δημιουργία καλλιτεχνικών προγραμμάτων, τα λεγόμενα «βαριετέ». 

Ταξίδεψε σε χώρες της Ευρώπης και της Αφρικής και τα ταξίδια του αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για την ποίησή του, που διαπνέεται από το πνεύμα του κοσμοπολιτισμού. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1923 από τις σελίδες του περιοδικού Όρθρος. Το 1934 κυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή του Τα φιλμ της ζωής. Συνεργάστηκε με αθηναϊκά περιοδικά όπως τα: Πνοή, Εβδομάς, Νέα Εστία, Ξεκίνημα.

Μετά τον πόλεμο, επιστρέφει δειλά στον κινηματογράφο με την ταινία «Ραγισμένες Καρδιές», στην οποία πρωταγωνιστεί η τότε σύζυγός του Στέλλα Γκρέκα, και από το 1953, ξεκινά την δεύτερη φάση της κινηματογραφικής του καριέρας, δημιουργώντας κωμωδίες και μελοδράματα.
Η συνεργασία του με την Φίνος Φιλμ ξεκινά το 1955, όταν σε δικά του σενάρια, σκηνοθετεί τη βουκολική ταινία «Γκόλφω», με πρωταγωνίστρια την Αντιγόνη Βαλάκου, και την αμέσως επόμενη χρονιά το κινηματογραφικό  αριστούργημα «Η Άγνωστος», με πρωταγωνίστρια την Κυβέλη. Εκτός από κοινωνικά δράματα, ο Ορέστης Λάσκος γύρισε στην Φίνος Φιλμ και την κωμωδία «Για Ποιόν Χτυπά η Κουδούνα», με τον Διονύση Παπαγιαννόπουλο και τον Κώστα Βουτσά.

Από το 1932 έως το 1945 ο Λάσκος δεν σκηνοθετεί τίποτα (στο σινεμά), ενώ, όπως ο ίδιος σημειώνει στον πρόλογο του βιβλίου του «Αγριόχηνες» [Ανεξάρτητη Έκδοση, 1972], από το 1952 και μέχρι το 1972 δεν γράφει απολύτως κανένα ποίημα. 

Συνολικά σκηνοθέτησε 54 ταινίες - οι 4 στη Φίνος Φιλμ - ενώ τη σύζυγό του, τη γνωστή ηθοποιό Μπεάτα Ασημακοπούλου, είχε ως βασική πρωταγωνίστριά σε 23 ταινίες του. Εκτός από την ενασχόληση του με την σκηνοθεσία στον κινηματογράφο, εξέδωσε 8 ποιητικές συλλογές και τιμήθηκε με το Βραβείο Ποίησης από τον Σύνδεσμο Λογοτεχνών.

Πέθανε στις 17 Οκτωβρίου 1992.

Εργογραφία

• Το φιλμ της ζωής. Αθήνα, εκδ. των Χρονικών, 1934.
• Αγριόχηνες. Αλεξάνδρεια, 1936.
• Τάα Ρόα. Κάιρο, 1938.
• Φρεγάτα• Ποιήματα Επιλογή 1926-1946. Αθήνα, Αρμονία, 1946.
• Πλοίαρχος Λάσκος. 1950.
• Άφρικα. 1956.
• Γυμνή μούσα• Νέα ποιήματα και η σατιρική τριλογία Βρεκεκέξ Κοάξ- Κοάξ. Αθήνα, 1974.
Συγκεντρωτικές εκδόσεις
• Αγριόχηνες• Ποιήματα Άπαντα. Αθήνα, 1972.

Πηγή: mixanitouxronou.com.cy, finosfilm.com, ekebi.gr