Σοφοκλέους Αντιγόνη - Αποσπάσματα

Αντιγόνη:

Ω αγαπημένη αυταδερφή μου Ισμήνη, 
ξέρεις ποιο τάχ' απ' τα κακά, που ο Οιδίπους 
μας άφησε κληρονομιά, να μένη 
που ο Δίας να μην το 'στειλε στις δυο μας 
που είμαστε ακόμα στη ζωή; Γιατί 
κανένα πόνο και καμιά κατάρα, 
καμιά ντροπή κι ούτε καμιά ατιμία 
δεν είδα εγώ να λείψη απ' τις δικές σου 
κι απ' τις δικές μου συφορές. Και τώρα 
τί 'ναι αυτή πάλι η προσταγή, που λένε 
πως ότι και διαλάλησε στη χώρα 
και σ' όλους τους πολίτες ο άρχοντάς μας; 
Ξέρεις κι άκουσες τίποτα; ή δεν έχεις 
είδηση πάρη πως κακό ετοιμάζουν 
για τους αγαπημένους μας οι εχθροί μας;

Στίχοι 1 - 10

Αντιγόνη:
 
Ούτε θα σε παρακαλούσα, μα ούτε 
κι αν το' θελες ακόμα θα δεχόμουν 
μ' ευχαρίστηση εγώ τη σύμπραξή σου· 
μείνε με τις ιδέες σου εσύ, μα εκείνον 
θα θάψω εγώ· γλυκός για μένα θα 'ναι, 
σαν θα το κάμω, ο θάνατος· μαζί του, 
σ' αγαπημένον πλάι αγαπημένη 
θα κοίτωμαι, για τ' άγιο αυτό μου κρίμα· 
γιατ' ειν' ο χρόνος πιο πολύς που πρέπει 
στους κάτω πάρα στους εδώ ν' αρέσω, 
αφού με κείνους θα 'μαι αιώνια· εσύ 
μπορείς, αν θέλης, να περιφρονής 
τα τίμια των θεών.

Στίχοι 69 - 78

Αντιγόνη:

Μα ξέρω να' μαι αρεστή σ' όσους κυρίως πρέπει

Κρέοντας:

Βέβαια είναι αδύνατο να μάθεις κάθε ανθρώπου 
φρόνημα, γνώμη και ψυχή, προτού στην εξουσία 
εκείνος να δοκιμαστεί και να θεσπίσει νόμους.

Κρέοντας:

Μα η ελπίδα για το κέρδος πολλές φορές κατέστρεψε ανθρώπους

Χορός:

Πολλά είναι τα παράδοξα μα τίποτα πιο θαυμαστό απ' τον άνθρωπο. Πέρα απ' τον αφρισμένο ωκεανό περνάει με το νοτιά, ξσκίζοντας τα φουσκωμένα κύματα, και τη Γη την υπέρτατη θεά, την άφθαρτη κι ακάματη οργώνει με το αλέτρι το δεμένο στα άλογα, προσπαθώντας να την κάνει να βλαστήσει χρόνο με το χρόνο. Κυνηγάει και πιάνει τα ελαφρόμυαλα πουλιά, στήνει παγίδες σε θεριά κι αγρίμια της στεριάς και δίχτυα για το θησαυρό της θάλασσας. Κι εξουσιάζει ο τετραπέρατος βουνά και κάμπους, περνάει το χαλινάρι στο άλογο τ' ατίθασο, και το ζυγό στο βουνίσιο, στο δυνατό ταύρο. Έμαθε να μιλάει με εμπνευσμένη σκέψη, δημιούργησε κοινωνία και νόμους και βρήκε τρόπο να φυλάγεται απ' τους πάγους και το κρύο και της βροχής τις μπόρες. Όλα τα καταφέρνει, έξω από ένα: Να ιδεί το μέλλον. Μόνο απ' το θάνατο δε θα γλιτώσει κι ας βρήκε γιατρικό σ' αγιάτρευτες αρρώστιες. Όμως κι αν έχει καταφέρει με τη σοφία και την τέχνη του τ' ανέλπιστα, βαδίζει πότε στο κακό και πότε πάλι στο καλό. Άξιος πολίτης όποιος κρατάει τους νόμους της πατρίδας του και σέβεται τον όρκο στους θεούς. Ανάξιος, αυτός που αποτολμάει το κακό. Αυτόν, ούτε στο σπίτι μου τον βάζω ούτε ποτέ μου θα τον συγχωρήσω.

Στίχοι 332 - 375

Αντιγόνη:

Ούτε και νόμιζα ποτέ πως έχουν τέτοιο κύρος πια οι δικές σου 

προσταγές, ώστε, θνητός που είσαι, τους άγραφους κι ασάλευτους 

νόμους των θεών να ξεπεράσεις. 

Αντιγόνη:

Γι' αυτό και δεν εσκόπευα, μόνο γιατί φοβάμαι

μια θέληση ανθρώπινη, στα θεία ν' αμαρτήσω. 

Αντιγόνη:

Όμως ο Άδης
ίσους για όλους ποθεί τους νόμους που έχει.

Κρέοντας:

Μα όμοιος με τον καλό ο κακός δεν είναι
για να 'χουν ίσο κλήρο.

Αντιγόνη:

Ποιος ξέρει
αν έχουν αυτά πέραση εκεί κάτω.

Κρέοντας:

Ποτέ μου εχθρός δε θενά γίνη φίλος
ούτε κι αφού πεθάνη.

Αντιγόνη:

Εγώ δεν είμαι
για να μοιράζωμαι έχθρες, αλλ' αγάπη.

Στίχοι 519 - 523

Αντιγόνη:

Δεν έχω ανάγκη 

να πεθάνης με μένα και μη θέλης
δικά σου όσα δεν άγγιξες να κάνης·

Κρέοντας:

Εμείς, σ' αυτή την ηλικία, να θέλη
ένα παιδί να μας διδάξη γνώση;

Αίμονας:

Το δίκιο μόνο· κι αν εγώ είμαι νέος,
όχι τα χρόνια μα τα έργα πρέπει
να κοιτάζη κανείς.

Κρέοντας:

Και το λες έργο,
τους παραβάτες να τιμάς του νόμου;

Αίμονας:

Ούτε και θα συμβούλευα κανένα
σε τιμή να 'χη τους κακούς.

Κρέοντας:

Και μήπως
δεν έχει αυτή πιαστή σε τέτοιο κρίμα;

Αίμονας:

Όχι, φωνάζει μ' ένα στόμα ο λαός
όλος της Θήβας.

Κρέοντας:

Και λοιπόν μια πόλη
θα ορίση εμένα τι έχω να διατάζω;

Αίμονας:

Βλέπεις πως τώρα μίλησες σαν πάρα
πολύ νέος;

Κρέοντας:

Γι' άλλον, κι όχι για μένα
πρέπει λοιπόν να κυβερνώ τη χώρα;

Αίμονας:

Δεν υπάρχει χώρα καμιά που να 'ναι
ενός ανθρώπου.

Κρέοντας:

Ώστε δε θεωρείται
η πόλη εκείνου που είναι ο άρχοντάς της;

Αίμονας:

Ωραία θα κυβερνούσες τότε μόνος
μια έρημη χώρα.

Στίχοι 726 - 739

Κρέοντας:

Δεν έχω δίκιο, όταν υπερασπίζω
το αξίωμά μου;

Αίμονας:

Δεν το υπερασπίζεις,
όταν καταπατάς των θεών τους νόμους.

Κρέοντας:

Αχρείο πλάσμα, μιας γυναίκας δούλε!

Αίμονας:

Δε θα με δής τουλάχιστο ποτέ μου
να γίνομαι σε κακές πράξεις δούλος.

Στίχοι 744 - 747

Χορός:

Ἔρως ἀνίκατε μάχαν, 
Ἔρως, ὃς ἐν κτήνεσι πίπτεις,
ὃς ἐν μαλακαῖς παρειαῖς
νεάνιδος ἐννυχεύεις,
φοιτᾷς δ᾽ ὑπερπόντιος ἔν τ᾽
ἀγρονόμοις αὐλαῖς·
καί σ᾽ οὔτ᾽ ἀθανάτων φύξιμος οὐδεὶς
οὔθ᾽ ἁμερίων σέ γ᾽ ἀνθρώ-
πων, ὁ δ᾽ ἔχων μέμηνεν.

 Αντιγόνη:
Ω τάφε μου, ω νυφιάτικό μου, ω αιώνια,βαθιά στη γη σκαμμένη κατοικιά μου,για σένα τώρα ξεκινώ να πάωπρος τους δικούς μου, που ένα τόσο πλήθοςέχει δεχτεί απ᾽ αυτούς η Περσεφόνη·στερνή τους τώρα εγώ και πολύ πιο άθλιαπριν νά ᾽ρθει ακόμα η ώρα μου πηγαίνω·
Στίχοι 891 - 896

Τειρεσίας:

Και θέλει κέρδη της ντροπής η φάρα των τυράννων.

Κρέοντας:

Οϊμέ,

φταιξίματα άμυαλου μυαλού,

πεισματικά θανατερά·

ποιός έχει μάτια εδώ να δει

το σκοτωμένο το παιδί

και τον πατέρα το φονιά του·

οϊμένα, γιε μου, τόσο νιος

με πρώιμο θάνατο νεκρός

χάθηκες όχι απ᾽ τις δικές σου

μ᾽ απ᾽ τις δικές μου κακοκεφαλιές.

Χορός:
Καμιάν ευχή μην κάνεις και δεν είναιστο χέρι των ανθρώπων ν᾽ αποφύγουντη συφορά που η μοίρα των τούς γράφει.

Κρέων:
Πάρετε τόν αχρείαστονεμένα, πάρετ᾽ απ᾽ εδώ,εμένα, που και σε, παιδί μου,
χωρίς να θέλω σκότωσακαι σένα τη δυστυχισμένη·σε ποιό να στρέψω από τους δυονα βρω αποκούμπι; πάνε μου όλα,που τέτοια πάνω στο κεφάλι μουασήκωτη πήδησε μοίρα.

Χορός:
Και πολύ πιο πάνω απ᾽ όλα η φρόνησηείναι της ευδαιμονίας το πρώτο,
και στα θεία δεν πρέπει ν᾽ ασεβεί κανείς.Τα μεγάλα τους τα λόγια οι ξιπασμένοιμε μεγάλα τα πλερώνουνε χτυπήματαγια να βάλουν στα γεράματά τους γνώση.
Στίχοι  1337 - 1353