Φάρος του Πνεύματος

Χρονολογία: 16ος αιώνας

Ύψος: 44,5 εκ.

Χρονολογία: 16ος αιώνας

Ύψος: 100 εκ.

Χρονολογία: 18ος αιώνας

Ύψος: 102 εκ.

Προέλευση: Βέροια

Χρονολόγηση: 15ος-16ος αιώνας

Διαστάσεις: 103.5 x 66.5 x 7 εκ.

Αμφιπρόσωπη εικόνα με θέμα τον άγιο Νικόλαο και τη Σταύρωση του Χριστού. Η εικόνα προέρχεται από άγνωστο ναό της Βέροιας.

ebyzantinemuseum.gr

Προέλευση: Σικελία, Μεσσήνη

Χρονολόγηση: 17ος αιώνας

Διαστάσεις: 123 x 78 εκ.

Η φορητή εικόνα αναπαριστούσε τον άγιο Σπυρίδωνα, ένθρονο. Όπως αποκαλύφθηκε όμως, κάτω από την παράσταση αυτή, που χρονολογείται τον 18ο αι., υπήρχε παλαιότερο στρώμα ζωγραφικής που απεικόνιζε το άγιο Νικόλαο ένθρονο του 17ου αιώνα.

ebyzantinemuseum.gr

Χρονολόγηση: Τέλη 18ου -Αρχές 19ου αιώνα

Διαστάσεις: 36 x 29 εκ.

Οι άγιοι Νικόλαος και Ανδρέας με εικόνα της Οδηγήτριας. Ανάμεσα στους αγίους παριστάνεται εικόνα της Οδηγήτριας και δικάταρτο ιστιοφόρο με ανοιχτά πανιά και κόκκινη σημαία με το σύμβολο της Βενετίας, το λιοντάρι. Πιο κάτω διαβάζουμε την επιγραφή: ΔΕΙCIC ΤΟΥ ΔΟΥΛΟΥ ΤΟΥ Θ(ΕΟ)Υ ΑΝΔΡΕΟΥ ΤΟΥ ΑΝΤΖΙΤΗΡΙ CΥΜΒΙΑC ΚΑΙ ΤΑΙΚΝΩΝ ΑΥΤΟΥ.

ebyzantinemuseum.gr

Άγιος Νικόλαος Αρχιεπίσκοπος Μύρων της Λυκίας - Περ. 1500 μ.Χ.

Άγιος Νικόλαος Αρχιεπίσκοπος Μύρων της Λυκίας - Θεόδωρος Πουλάκης, δεύτερο μισό του 17ου αιώνα μ.Χ.

saint.gr

Άγιος Νικόλαος - 1799 μ.Χ. - Mονή Kουτλουμουσίου, Άγιον Όρος - Στο κάτω τμήμα της εικόνας υπάρχει αφιερωματική επιγραφή σε μία σειρά με τη χρονολογία: ETOΣ 1799 MHN AΠPIΛIOY 27 ΔEHΣHΣ TΩN ΔOYΛΩN TOY ΘEOY XPIΣTO-ΦOPOY K(AI) ΦIΛOΘEOY TΩN MONAXΩN K(AI) ΠAPΘENIOY IEPOMONAXOY

Άγιος Νικόλαος - τέλος του 17ου αι. μ.Χ. - Mονή Aγίου Παύλου, Άγιον Όρος

Άγιος Νικόλαος Αρχιεπίσκοπος Μύρων της Λυκίας, 1746 μ.Χ. - Φανάρι, Κωνσταντινούπολη

Άγιος Iωάννης o Πρόδρομος και άγιος Nικόλαος - α' τέταρτο του 17ου αι. μΧ. - Σκήτη Aγίας Άννας, Άγιον Όρος

Άγιος Στέφανος, Nικόλαος, Iωάννης ο Θεολόγος - 16ος και 18ος αι. μ.Χ. - Πρωτάτο, Άγιον Όρος

Ιερά Μητρόπολις Ζακύνθου & Στροφάδων

Άγιοι Νικόλαος και Σπυρίδων

Χρονολογία: Πρώτο μισό 19ου αι.

Επιγραφές: ΜΝΗΣΘΗΤΙ ΙΧ ΜΑΡΚΟΥ CKOΒOΔH

Τεχνική: αυγοτέμπερα

Υλικό: ξύλο

Διαστάσεις: 74x46x5

Περιγραφή: Οι Άγιοι απεικονίζονται ολόσωμοι και σχεδόν μετωπικοί, ντυμένοι με αρχιερατικές στολές. Ο άγιος Νικόλαος κρατάει στα χέρια του κλειστό βιβλίο, όπως και ο άγιος Σπυρίδων με το αριστερό του χέρι, ενώ ευλογεί με το δεξί του χέρι. Η αναπαράσταση θεωρείται αντιπροσωπευτική της αγιογραφίας που καθιερώθηκε από τα μέσα του 18ου αι.

Ιερά Μητρόπολις Λήμνου & Αγ. Ευστρατίου

Άγιοι Νικόλαος και Χαράλαμπος

Τύπος: Σκαφοειδής Εικόνα

Χρονολογία: 1778

Επιγραφές: Ο άγιος - Νικό[λαος] , Ο άγιος - Χαραλάμ[πης] , Δέησις τ[ω]ν δού /λον του Θ(εο)ύ Δ[ημ]η/τρίου, Τριαντ[α]φί[λλου] κε της σινοδίας [αυ]τών/

Διαστάσεις: 72,5Χ55,5Χ5,3

Κατάσταση: μέτρια

Περιγραφή: Ο άγιος Νικόλαος (επιγρ.: Ο άγιος - Νικό[λαος]) απεικονίζεται σύμφωνα με τον καθιερωμένο τύπο της Κρητικής σχολής του 16ου και 17ου αιώνα, δηλ. με μορφή αυστηρή και ιεροπρεπή, σε προχωρημένη ηλικία, με λίγα μαλλιά και κοντά γένια. Φορά άμφια επισκόπου, κίτρινο στιχάριο, βυσσινί φαιλόνιο και μεγάλο ωμοφόριο. Ευλογεί και κρατά κλειστό ευαγγέλιο. Στα δεξιά του εικονίζεται ο άγιος Χαράλαμπος (επιγρ.: Ο άγιος - Χαραλάμ[πης]) μετωπικός και ολόσωμος. Είναι γέροντας με πλούσια κόμη και μακριά οξύληκτη γενειάδα. Φορά άμφια πρεσβυτέρου, λαδοπράσινο στιχάριο και κόκκινο φαιλόνιο. Με το δεξί χέρι ευλογεί και κρατά με το καλυμμένο από το φαιλόνιο χέρι του κλειστό ευαγγέλιο. Στο επάνω μέρος της εικόνας εικονίζεται ανάμεσα από νέφη ο Χριστός να ευλογεί τους αγίους. Στο κάτω μέρος της εικόνας υπάρχει η ακόλουθη αφιερωματική επιγραφή: Δέησις τ[ω]ν δού /λον του Θ(εο)ύ Δ[ημ]η/τρίου, Τριαντ[α]φί[λλου] κε της σινοδίας [αυ]τών/ 1778 Νοεμβρίου Κ'. Τεχνοτροπικά στοιχεία, όπως ο γκρι-μολυβί προπλασμός των μορφών και τα έντονα χρώματα των ενδυμάτων τους φανερώνουν ότι ο άγνωστος ζωγράφος κινείται καλλιτεχνικά στα ίδια πλαίσια με αυτόν της εικόνας του Επιταφίου Θρήνου, αν δεν ταυτίζεται με αυτόν. Φέρει μεγάλη κάθετη ρωγμή και σημαντικές απολεπίσεις της ζωγραφικής επιφάνειας, ιδιαίτερα στα άκρα.

Ιερά Μητρόπολις Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης

Άγιος Νικόλαος και σκηνές του βίου του

Επιγραφές: Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ---- ΑΩΣΤ (1806)

Τεχνική: αυγοτέμπερα

Υλικό: ξύλο

Διαστάσεις: 59,3 x 46 εκ

Περιγραφή: Στο κέντρο σε ορθογώνιο διάχωρο εικονίζεται ο άγιος Νικόλαος ένθρονος. Σε στάση αυστηρά μετωπική ευλογεί με τη δεξιά υψωμένη μπροστά στο στήθος και κρατεί στην αριστερά ανοιχτό ενεπίγραφο κώδικα που στηρίζεται στον μηρό. Φορεί επίσημα αρχιερατικά άμφια: κόκκινο στιχάριο, χρυσοΰφαντο επιτραχήλιο με τέσσερις κεντητούς σταυρούς και τέσσερις κρόσσους, επιγονάτιο, χρυσοϋφασμένο φαιλόνιο πλουμισμένο με χρυσά κεντίδια και λευκό ωμοφόριο με επίρραπτους σταυρούς. Ο Άγιος που αποδίδεται με τα τυπικά στην εικονογραφία του φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά, κοντή λευκή επιμελημένη κόμη, στορογγυλή γενειάδα και ευρύ, ψηλό μέτωπο, σύμφωνα δηλαδή και με τις οδηγίες του Διονύσιου του εκ Φουρνά προς τους ομοτέχνους του, κάθεται σε περίτεχνο ξυλόγλυπτο θρόνο με καμπύλο ερεισίνωτο, ο οποίος εδράζεται σε χαμηλό μαρμάρινο βάθρο. Στο ανώτερο τμήμα προβάλλουν σε νεφέλες ο Χριστός και η Παναγία που του προσφέρουν αντίστοιχα το ευαγγέλιο και το ωμοφόριο, τα σύμβολα δηλαδή του αρχιερατικού του αξιώματος. Στο ανώτερο τμήμα στο κέντρο και επάνω στο βαθυκύανο κάμπο απλώνεται αγιωνυμική επιγραφή Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, ενώ κάτω αριστερά στο έδαφος η χρονολογία ΑΩΣΤ (1806). Στο κάτω αριστερά διάχωρο υπάρχει σύγχρονη αφιερωτική επιγραφή σε τρεις στίχους Αφιέρωσις Οικογένειας \ Α. Θεοφίλου \ 1972. Στις τρεις πλευρές, σε ξεχωριστά διάχωρα, ιστορούνται δώδεκα επεισόδια από τη ζωή του γνωστά από τα συναξάρια του δημοφιλούς Αγίου.

Ιερά Μητρόπολις Μεσσηνίας

Χρονολογία: 1838

Επιγραφές: «ΑΩΛΗ΄ ΧΕΙΡ ΙΩΑΝΝΟΥ Π. ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΗΛΟΥ».

Περιγραφή: Ο άγιος απεικονίζεται ένθρονος, μέσα σε χρυσό κάμπο, ολόσωμος, με αρχιερατικά άμφια και μήτρα. Ευλογεί και κρατά ανοιχτό ευαγγέλιο. Δεξιά και αριστερά μέσα από νέφη ξεπροβάλλουν οι προτομές του Χριστού και της Παναγίας, οι οποίοι κρατούν αντίστοιχα κλειστό βιβλίο και ωμοφόριο. Έντονη διακοσμητική διάθεση διακρίνει τη εικόνα. Κάτω δεξιά διακρίνεται επιγραφή με τη χρονολογία 1838 και το όνομα του καλλιτέχνη «ΑΩΛΗ΄ ΧΕΙΡ ΙΩΑΝΝΟΥ Π. ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΗΛΟΥ». Πρόκειται για τον ζωγράφο Ιωάννη Μαυρομιχάλη, ο οποίος γεννήθηκε στη Ζάκυνθο, φαίνεται όμως ότι στις αρχές του 19ου αιώνα (1806-1839) δραστηριοποιήθηκε στη Μάνη λόγω της οικογενειακής του καταγωγής από την περιοχή. Ο ίδιος ζωγράφος έχει υπογράψει τις τρεις δεσποτικές εικόνες του Αγίου Νικολάου στο Προάστιο της Μάνης και τις δεσποτικές εικόνες του ναού των Ταξιαρχών στην Αρεόπολη.

Ιερά Μητρόπολις Θεσσαλονίκης

Σκηνή από τα θαύματα του Αγίου Νικολάου

Τύπος: Τοιχογραφία

Τοποθεσία: Θεσσαλονίκη

Τρέχουσα θέση: Νάρθηκα, Εκκλησία Αγίου Νικολάου του Ορφανού

Περιγραφή: Ένα καράβι πλέει με ανοιχτό πανί και μέσα ο άγιος στέκεται όρθιος κρατώντας στο χέρι ένα δοχείο. Πρόκειται για κάποια θαυματουργή επέμβαση του αγίου σε μεγάλη τρικυμία. Ίσως πρόκειται για τη διήγηση, σύμφωνα με την οποία ο άγιος εμφανίσθηκε μία νύχτα στον κυβερνήτη ενός καραβιού που μετέφερε προσκυνητές του τάφου του και του είπε να πετάξει στη θάλασσα ένα δοχείο με λάδι, που τους είχε δώσει ο διάβολος μεταμορφωμένος σε γριά. Μόλις το πέταξαν, σηκώθηκαν φλόγες και μεγάλη τρικυμία. Στην παράσταση ο άγιος κρατεί ό ίδιος το δοχείο.