4 Οκτωβρίου 1918 - Πως η Σοσιαλδημοκρατία προδίδει τον λαό: Η κυβέρνηση του Πρίγκιπα Μαξ στη Γερμανία
Ο Πρίγκηπας Μαξ (δεύτερος από δεξιά), με μέλη της κυβέρνησής του
Η κατάσταση αυτή σε συνδυασμό με την επαναστατική «μόλυνση» σημαντικής μερίδας των Γερμανών στρατιωτών και τη σοσιαλιστική επανάσταση στη Ρωσία δημιουργούσε ένα εκρηκτικό σκηνικό για τους Γερμανούς βιομήχανους. Ενας γερμανικός Οκτώβρης ήταν ίσως πολύ κοντά. Μπροστά σε αυτή την κατάσταση, η αστική τάξη αποφάσισε να πάρει την κατάσταση στα χέρια της.
Δεν υπάρχει καλύτερη περιγραφή της προσπάθειας «κατάσβεσης» της επαναστατικής πυρκαγιάς από αυτή του Ρόμπερτ Μπος, ιδιοκτήτη της ομώνυμης βιομηχανίας ηλεκτρικών ειδών: «Οταν το σπίτι σου καίγεται, θα χρησιμοποιήσεις και βρωμόνερα». Αυτά τα βρωμόνερα δεν ήταν τίποτα άλλο από τη γερμανική σοσιαλδημοκρατία, η οποία άλλωστε από τον πόλεμο είχε αποδείξει τη συστράτευσή της με τη γερμανική αστική τάξη.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου η στάση του SDP στηριζόταν στη λεγόμενη «Burgfrieden», ένα είδος ταξικής ειρήνης που συμφώνησε το κόμμα με την κυβέρνηση για όσο διαρκούσε ο πόλεμος. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της απεργίας του Γενάρη 1918. Ελλείψει οργανωμένου επαναστατικού κόμματος, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, το οποίο στήριζε αναφανδόν τη γερμανική αστική τάξη και τον πόλεμό της, ανέλαβε την καθοδήγηση της απεργίας αυτής, η οποία στόχευε να δημιουργήσει προβλήματα στη γερμανική πολεμική μηχανή. Ποιος ο λόγος;
Το 1925 ο Φ. Εμπερτ (ηγέτης Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος) σημείωνε: «Συμμετείχα στην ηγεσία της απεργίας με τη συγκεκριμένη πρόθεση να τελειώσει το γρηγορότερο η απεργία και να αποφευχθεί έτσι η ζημιά για τη χώρα μας»
Στη συνέχεια ανέλαβε ο αντιδραστικός στρατηγός Λούντερντορφ, ο οποίος πρότεινε τη δημιουργία «κυβέρνησης του λαού» με τη συμμετοχή των υπαρχόντων κομμάτων - του SPD, του Κόμματος του Κέντρου και των Φιλελεύθερων - υπό τον πρίγκιπα Μαξ της Βάδης. Το SPD δέχτηκε για άλλη μία φορά να «βοηθήσει την πατρίδα σε αυτή τη δύσκολη ώρα». Με τη συμμετοχή του σε αυτή τη βραχύβια κυβέρνηση ανέλαβε για πρώτη φορά κυβερνητικές ευθύνες, αναλαμβάνοντας να βγάλει «τα κάστανα από τη φωτιά» της ηττημένης στον πόλεμο γερμανικής αστικής τάξης, κατασβήνοντας ταυτόχρονα τις «φωτιές» που έκαιγαν «από τα κάτω», από την πλευρά της γερμανικής εργατικής τάξης.
Οι σοσιαλδημοκράτες παρουσίασαν τη συμμετοχή τους σε αυτή τη βραχύβια κυβέρνηση ως «επανάσταση από τα πάνω». Δηλαδή, παρουσίασαν ως επανάσταση, ως αλλαγή δηλαδή της τάξης που βρίσκεται στην εξουσία, τις αναγκαίες προσαρμογές στις οποίες προχώρησε ένα αστικό κράτος που μόλις έβγαινε από έναν πόλεμο, ενώ ταυτόχρονα απειλούνταν από ένα επαναστατικό κύμα.
Αν και αξίζει να σημειωθεί ότι το SPD ήταν αντίθετο ακόμα και με πολλούς από τους αστικούς εκσυγχρονισμούς. Για παράδειγμα, παρά τις διακηρύξεις του περί δημοκρατίας, έκανε τα πάντα για να διατηρήσει στο θρόνο τον Κάιζερ Βίλχελμ ΙΙ ή τουλάχιστον να διατηρήσει τον ίδιο το θρόνο. Ωστόσο, αυτό κατέστη αδύνατο στην πορεία των επαναστατικών εξελίξεων.
Οπως σημείωνε η ομάδα Σπάρτακος τον Οκτώβρη «Το ιστορικό νόημα και ο σκοπός αυτών των "κυβερνητικών μεταρρυθμίσεων" της τελευταίας στιγμής, πριν από μία αναμενόμενη καταιγίδα, είναι πάντα τα ίδια: η "ανανέωση" του παλιού ταξικού κράτους με "ειρηνικό τρόπο", δηλαδή επιφανειακές μικροαλλαγές, με σκοπό να μείνει σώος ο πυρήνας και η ουσία της παλιάς ταξικής κυριαρχίας και να αποφευχθεί η ριζοσπαστική, πραγματική ανανέωση της κοινωνίας μέσω της επανάστασης των μαζών»
Στις 4 Οκτωβρίου 1918, εν τω μέσω επαναστατικών ζυμώσεων και αναβρασμού συγκροτείται η κυβέρνηση του Πρίγκιπα Μαξ στη Γερμανία, στην οποία μετείχε για πρώτη φορά με δύο στελέχη του και το Γερμανικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (Φίλιπ Σάιντεμαν και Γκούσταφ Μπάουερ).
Οι κυρίαρχες τάξεις δεν μπορούσαν πια να κυβερνούν τη χώρα χωρίς να υποστηρίζονται ανοιχτά από τους ηγέτες της σοσιαλδημοκρατίας. Με τη σειρά τους οι ηγέτες του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος συνασπίστηκαν πρόθυμα με τα αστικά κόμματα δηλώνοντας πως αυτό είναι αναγκαίο για το συμφέρον της «εθνικής ενότητας». Το προεδρείο του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος διακήρυξε: Δεν εγκαταλείπουμε την πατρίδα μας στην τύχη της την ώρα του κινδύνου!
Το στέλεχος του κόμματος Ε. Νόσκε θα γράψει αργότερα: «Το παλαιό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα δεν ήθελε την επανάσταση. Όταν η στρατιωτική συντριβή έγινε αναπόφευκτη, το κόμμα αυτό έστειλε τους ηγέτες του στην κυβέρνηση του πρίγκιπα Μαξ του Μπάντεν για να προσπαθήσουν να σώσουν την κατάσταση».
Ο πρίγκιπας Μαξ Φον Μπάντεν είχε πει:
«Οποιος κλείσει την ειρήνη, εκείνος θα κυβερνήσει μετά. Αν αυτοί είναι οι εργάτες, τότε αυτοί θα καθορίζουν μετά τον πόλεμο ολόκληρη την εσωτερική πολιτική. Αν, από την άλλη, φέρει η μοναρχία την ειρήνη, τότε αυτή θα αναστηθεί μέσα σε καινούρια ...λάμψη».
Στις 7 Οκτωβρίου, μετά από παράνομη παγγερμανική συνδιάσκεψη της ομάδας του Σπάρτακου, προειδοποιούσε πως: «Το πρώτο σκίρτημα της επανάστασης […] βρίσκει την αντεπανάσταση στο πόστο της». Ο Σπάρτακος διαπίστωνε την ύπαρξη επαναστατικής κατάστασης, καλούσε τους εργάτες σε αγώνα κατά το παράδειγμα των εργατών της Ρωσίας και προχωρούσε και σε άλλες σωστές διαπιστώσεις. Ομως δεν προχωρούσε στο διαχωρισμό του από το Ανεξάρτητο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα Γερμανίας.
Ο Λένιν, που παρακολουθούσε τις εξελίξεις, επεσήμανε: «Το μεγάλο ατύχημα για την Ευρώπη είναι ότι δεν υπάρχει ένα επαναστατικό κόμμα. Υπάρχουν κόμματα προδοτών τύπου Σάιντεμαν (αρχηγός Γερμανικών συνδικάτων)… ή λακέδων τύπου Κάουτσκι (ηγέτης του Ανεξάρτητου Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος). Δεν υπάρχει κόμμα επαναστατικό».
Πηγή: 902, rizospastis.gr, komep.gr, Βόλφγκανγκ Ρούγκε: «Η Επανάσταση του Νοέμβρη του 1919 στη Γερμανία», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή»
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου