23 Σεπτεμβρίου 1974 - Η Νομιμοποίηση του ΚΚΕ


Χαρακτηριστικό το σκίτσο από την 1η σελίδα του πρώτου νόμιμου φύλλου του «Ρ» στις 25 Σεπτέμβρη 1974

Στις 23 Σεπτέμβρη 1974 η κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» ανακοινώνει την υπογραφή νομοθετικού διατάγματος για τη νομιμοποίηση, μετά από 27 χρόνια, του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας και την ταυτόχρονη κατάργηση του διαβόητου νόμου 509, με τον οποίο διώχτηκαν, βασανίστηκαν, εξορίστηκαν και εκτελέστηκαν χιλιάδες κομμουνιστές, ενώ 80.000 αγωνιστές υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα και να ζήσουν ως πολιτικοί πρόσφυγες στις σοσιαλιστικές χώρες. Δύο μέρες μετά, στις 25 Σεπτέμβρη 1974, κυκλοφορεί το πρώτο νόμιμο φύλλο του «Ριζοσπάστη».



Το 1974, έπειτα από 27 χρόνια σκληρής παρανομίας, κατατρεγμών και πολυποίκιλων διώξεων, το ΚΚΕ νομιμοποιείται. Οχι χάρη στη μεγαλοψυχία της νεότευκτης αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, αλλά γιατί η νομιμοποίησή του αποτελούσε χρόνιο λαϊκό αίτημα. Σ' εκείνη τη φάση, μια τέτοια ενέργεια ισοδυναμούσε με απόδειξη δημοκρατικότητας του νέου συστήματος στα μάτια του πολύπαθου λαού της χώρας μας, που δεν εννοούσε τη δημοκρατία χωρίς νόμιμο ΚΚΕ. Ο ίδιος, εξάλλου, είχε υποφέρει τα πάνδεινα, στο όνομα της δίωξης του ΚΚΕ και του κομμουνισμού, αφού οι αντικομμουνιστικοί νόμοι είχαν τελικά στραφεί εναντίον του προοδευτικού κινήματος στο σύνολό του, είχαν υπονομεύσει τα δικά του δικαιώματα και ελευθερίες.

Επί της ουσίας, το ΚΚΕ είχε ήδη νομιμοποιηθεί στην πράξη. Οι ακατάλυτοι δεσμοί του Κόμματος με την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, δεσμοί αγώνα και αίματος, η αδιάλειπτη παρουσία των κομμουνιστών στους μεγάλους και τους μικρούς αγώνες, η πρωτοπόρα αντιδικτατορική δράση, κατέστησαν στη λαϊκή συνείδηση τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ ως τη βασική προϋπόθεση για την αποκατάσταση της δημοκρατίας, μετά την κατάρρευση της χούντας. Αυτό που είχε εμπεδωθεί πλέον στη συνείδηση του λαού, υποχρεώθηκαν να δεχτούν και οι αστικές πολιτικές δυνάμεις.

Εξάλλου, το ΚΚΕ και η ΚΝΕ, με την εντονότατη παρουσία τους τις πρώτες βδομάδες μετά την κατάρρευση της χούντας, νομιμοποιήθηκαν «ντε φάκτο» και απέμενε η τυπική νομιμοποίηση. Ηδη, στις 22 Αυγούστου επιστρέφει στην Ελλάδα ο Χαρίλαος Φλωράκης, Πρώτος Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ και τέσσερις μέρες αργότερα δίνει συνέντευξη Τύπου στα γραφεία της «Νέας Ελλάδας», της εφημερίδας που εκδίδει νόμιμα το ΚΚΕ μετά τη μεταπολίτευση.

Στο πρώτο συνέδριο σε συνθήκες νομιμότητας, το 10ο, ο Χ. Φλωράκης τόνιζε στην ομιλία του: «Η νομιμοποίηση του ΚΚΕ δεν ήταν μόνο μια επιτυχία της εργατικής τάξης, αλλά και μια νίκη του δημοκρατικού κινήματος και της δημοκρατικής ζωής του τόπου γενικότερα» και συμπλήρωνε: «Το δεύτερο δίδαγμα της ζωής στα χρόνια αυτά είναι ότι το ΚΚΕ δεν εξαφανίζεται επειδή έτσι το θέλουν η ολιγαρχία του χρήματος κι ο ιμπεριαλισμός, ότι, παρά τους σκληρούς διωγμούς μελών του, το ΚΚΕ συνέχισε αδιάλειπτα την ύπαρξη και τη δράση του. Αυτό δεν οφείλεται σε καμιά συγκυρία ή ιδιοτροπία της ιστορίας. Η ύπαρξή του αποτελεί ιστορική αναγκαιότητα».

Εν αναμονή της νομιμοποίησης, την Κυριακή 22 Σεπτέμβρη του 1974, η «Νέα Ελλάδα» κυκλοφορεί με πρωτοσέλιδο θέμα που φέρει τον τίτλο: «Αύριο πιθανώς το ΝΔ για τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ» και στο οποίο υπογραμμίζεται ότι αυτή θα «είναι μια νίκη της δημοκρατίας», η οποία «κατακτήθηκε με αμέτρητες θυσίες, υπέροχες αγωνιστικές εξάρσεις, αθάνατα "άλματα στον ουρανό". Πρώτα απ' όλα των κομμουνιστών, αυτών των πρωτοπόρων και πιστών παιδιών του λαού, αλλά και όλων των αριστερών, των συνεπών αγωνιστών της δημοκρατίας, όλων των εργαζομένων. Δεν είναι νίκη μόνο των κομμουνιστών, μόνο των αριστερών. Είναι κατάκτηση όλου του λαού. Η ίδια η αστική τάξη της Ελλάδας αναγκάστηκε, ύστερα από δεκαετίες διωγμών, αφάνταστων πιέσεων και εκβιασμών κατά του πρωτοπόρου κόμματος του λαού, να αναγνωρίσει ότι είναι ακατανόητη ακόμα κι η αστική δημοκρατία χωρίς την ελεύθερη λειτουργία του ΚΚΕ».

Τη μεθεπόμενη μέρα, στις 24/9/1974, η «Νέα Ελλάδα» πανηγυρίζει από την πρώτη της σελίδα: «Νόμιμο το ΚΚΕ από χτες, καταργείται ο νόμος 509 του 1947 και επαναλειτουργούν τα κόμματα». Αναγγέλλει ακόμα ότι από την επομένη, 25/9, ξανακυκλοφορεί ο «Ριζοσπάστης», όργανο της ΚΕ του ΚΚΕ, η κυκλοφορία του οποίου είχε επίσης απαγορευτεί.



Το Χαιρετιστήριο της ΚΕ του ΚΚΕ, που δημοσιεύτηκε στο πρώτο νόμιμο φύλλο του «Ριζοσπάστη», άρχιζε ως εξής:
«Επειτα από 27 χρόνια συνεχούς παρανομίας, το ΚΚΕ κατακτά τη νομιμότητα. Είκοσι επτά χρόνια το ΚΚΕ, η ύπαρξή του, η δράση του, θεωρούνταν απ' το επίσημο κράτος με ειδικό νόμο, το νόμο 509, έγκλημα. Χιλιάδες είναι τα μέλη και στελέχη του, οι οπαδοί του, που τα χρόνια αυτά συνελήφθησαν, βασανίστηκαν, εκτοπίστηκαν, φυλακίστηκαν και πολλοί εκτελέστηκαν με βάση το νόμο αυτό. Στρέφουμε ιδιαίτερα αυτή τη στιγμή τη σκέψη μας στους χιλιάδες ήρωες, οπαδούς, μέλη και στελέχη του ΚΚΕ, που έδωσαν τα πάντα, έδωσαν τη ζωή τους στους αγώνες για ένα καλύτερο μέλλον της πατρίδας μας».

Πηγή: Ριζοσπάστης

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Άντον Τσέχωφ: Ο Γλάρος - Αποσπάσματα

Λόρδος Βύρων - Αποφθέγματα

Γιάννης Δαλιανίδης - Κατήφορος

Το Βόρειο Σέλας στην Ελλάδα

Διονύσιος Σολωμός - Η γυναίκα της Ζάκυνθος, Κεφάλαια 3 & 4

Μονή Παναγίας Εικοσιφοινίσσης - Η παλαιότερη εν ενεργεία μονή στη Ελλάδα και την Ευρώπη

Ναπολέων Λαπαθιώτης - Αποφθέγματα