Σαν Σήμερα 23 Νοεμβρίου

602: Ο Φωκάς εκθρονίζει τον Μαυρίκιο και γίνεται αυτός αυτοκράτορας του Βυζαντίου.

1644: Ο Άγγλος ποιητής Τζον Μίλτον εκδίδει το φυλλάδιο «Αρεοπαγιτικά» για την ελευθερία του Τύπου.

1803: Οι αντιπρόσωποι των Ιόνιων Νησιών σε ειδική συνέλευση ψηφίζουν νέο Σύνταγμα. Τα Επτάνησα αναγνωρίζονται ως ενιαίο κράτος με ολιγαρχική κυβέρνηση. Την εκτελεστική εξουσία ασκεί η Γερουσία. Η κληρονομική αριστοκρατία καταργείται. Επιβάλλεται η χρήση της ελληνικής γλώσσας σε όλους τους τομείς του κράτους.

1826: Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, επιτίθεται στην Αράχωβα εναντίον των Τουρκαλβανών υπό τον Μουσταφάμπεη και πετυχαίνει σημαντική νίκη. Οι απώλειες των Τούρκων είναι 1.300 περίπου νεκροί και 200 αιχμάλωτοι. Ανάμεσα στους νεκρούς είναι και ο ίδιος ο Μουσταφάμπεης. Με τα κομμένα κεφάλια τους στήνεται αψίδα.

1828: Δύναμη 3.000 περίπου Ελλήνων υπό τον Κίτσο Τζαβέλα κατατροπώνει τους 4.500 Τούρκους του Καριοφίλ Μπέη στο Καρπενήσι και τους τρέπει σε άτακτη φυγή με κατεύθυνση τα Άγραφα.

1837: Εκδίδεται νόμος «Περί Τύπου» στην Ελλάδα και θεσπίζονται ποινές για τους παραβάτες.

1863: Αρχίζει η Μάχη της Τσατανούγκα, από τις σπουδαιότερες του Αμερικανικού Εμφύλιου.

1867: Τρεις Ιρλανδοί εθνικιστές εκτελούνται στο Μάντσεστερ, επειδή σκότωσαν έναν αστυνομικό. Θα μείνουν στην ιστορία ως οι «Μάρτυρες του Μάντσεστερ».

1869: Καθελκύεται στο Νταμπάρτον της Σκωτίας το ιστιοφόρο Cutty Sark, ένα από τα τελευταία που ναυπηγήθηκαν και το οποίο σώζεται μέχρι τις μέρες μας.

1889: Το πρώτο τζουκ-μποξ τοποθετείται σ' ένα σαλούν του Σαν Φρανσίσκο.

1897: Ο αφροαμερικανός εφευρέτης Τζον Λι Λαβ ανακαλύπτει και πατεντάρει την ξύστρα μολυβιών.

1903: Ο περίφημος Ιταλός τενόρος Ενρίκο Καρούζο κάνει το ντεμπούτο του στη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης. Ερμηνεύει το ρόλο του δούκα στον «Ριγκολέτο» του Τζουζέπε Βέρντι.

1904: Τελετή λήξης των 3ων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων στον Άγιο Λουδοβίκο (St Louis) των ΗΠΑ. Ένα χρυσό μετάλλιο για την Ελλάδα, στην άρση βαρών από τον Περικλή Κακούση.

1909: Οι αδελφοί Ράιτ ιδρύουν εταιρεία για την εμπορική κατασκευή αεροσκαφών.

1916: (ν.ημ.) Α' Παγκόσμιος Πόλεμος: Η επαναστατική κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης υπό τον Ελευθέριο Βενιζέλο κηρύσσει τον πόλεμο κατά της Γερμανίας και της Βουλγαρίας.

1917: Η Πανρωσική Κεντρική Εκτελεστική Επιτροπήεκδίδει διάταγμα για την κατάργηση των καστών και της ταξικής διαβάθμισης των πολιτών (Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση).

1918: Αγγλογαλλικά στρατεύματα αποβιβάζονται σε Νοβοροσίσκ, Σεβαστούπολη και Οδησσό, κλιμακώνοντας την επέμβαση κατά του νεαρού σοβιετικού κράτους.

1923: Λίγες μέρες μετά την κατάλυση των εργατικών κυβερνήσεων (κομμουνιστών-σοσιαλδημοκρατών) στη Θουριγγία και τη Σαξονία και την καταστολή της εργατικής εξέγερσης στο Αμβούργο, το Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας τίθεται εκτός νόμου.

1924: Δημοσιεύεται για πρώτη φορά στην New York Times η ανακάλυψη του Έντγουιν Χαμπλ ότι το νεφέλωμα της Ανδρομέδας είναι στην πραγματικότητα ένας γαλαξίας πολύ μακριά από τον δικό μας.

1929: Περίπου 3.500 φοιτητές της Αθήνας δέχονται επίθεση από την αστυνομία καθ’ οδόν για να παρουσιάσουν στις αρχές τα αιτήματά τους. Πολλοί φοιτητές τραυματίζονται, ενώ 15 συλλαμβάνονται. Σε απάντηση οι φοιτητές κηρύσσουν απεργία, η οποία διαρκεί πολλές μέρες και παίρνει μεγάλη οξύτητα, με καθημερινές συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις, καθώς και συγκρούσεις με την αστυνομία.
Οι συλλήψεις συνεχίζονται, ενώ 32 καταδικάζονται σε διάφορες ποινές φυλάκισης. Στις 21 Δεκεμβρίου, 21 κρατούμενοι φοιτητές κηρύττουν απεργία πείνας που κρατά 6 μέρες, οπότε οι αρχές αναγκάζονται να τους αποφυλακίσουν. Τελικά η κυβέρνηση θα ικανοποιήσει ορισμένα από τα αιτήματα των φοιτητών.

1934: Περίπου 20.000 εργάτες της Αθήνας κατεβαίνουν σε 24ωρη απεργία διαμαρτυρίας για τη δολοφονική επιδρομή της Αστυνομίας και των φασιστών στα γραφεία του «Ριζοσπάστη».

1936: Εκδίδεται το πρώτο τεύχος του αμερικανικού περιοδικού «Life».

1940: Λαϊκή εξέγερση πραγματοποιείται στο Νότιο Βιετνάμ κατά των Γάλλων αποικιοκρατών.

1940: Η Ρουμανία προσχωρεί στις δυνάμεις του Άξονα.

1942: Ο Κόκκινος Στρατός ολοκληρώνει την περικύκλωση των δυνάμεων του Άξονα (περίπου 300.000 άνδρες), που απειλούσαν την ηρωική πόλη του Στάλινγκραντ (σοβιετική επιχείρηση «Ουρανός»).

1945: Ο Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός παραιτείται από αντιβασιλέας αρνούμενος να ορκίσει την κυβέρνηση Θ. Σοφούλη.

1946: Το Γαλλικό Ναυτικό βομβαρδίζει το Χάι Φονγκ στο Βιετνάμ, σκοτώνοντας χιλιάδες πολίτες.

1946: Οι διήμερες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του αστικού στρατού στα ορεινά της Λαμίας καταλήγουν σε «ολοκληρωτικήν αποτυχίαν».
Ο αντιστράτηγος Κ. Βεντήρης κρούει τον κώδωνα του κινδύνου: «Αγόμεθα μοιραίως προς δύσκολον θέσιν», τόνιζε. «Πρέπει να ευρεθούν τα μέσα. Εάν δεν μας τα δίδουν οι σύμμαχοί μας ας απευθυνθώμεν αλλού. Ας πωλήσωμεν ότι έχομεν και δεν έχομεν. Ας ατονίσωμεν πάσαν άλλην ανάγκην. Τίποτε άλλο δεν είναι τόσον επείγον. ΚΑΘΕ ΗΜΕΡΑ ΠΑΡΕΡΧΟΜΕΝΗ ΦΕΡΕΙ ΚΑΤΑ ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΠΛΗΣΙΕΣΤΕΡΟΝ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟΝ».

1948: Τμήματα πεζικού του ΔΣΕ από το Βέρμιο και ιππικού από την Θεσσαλία συντρίβουν επίθεση του κυβερνητικού στρατού στο Σινιάτσικο. Οι Α’ και Β’ Μοίρες των ΛΟΚ του κυβερνητικού στρατού αποδεκατίστηκαν.

1964: Το Βατικανό καταργεί τα λατινικά από επίσημη γλώσσα της ρωμαιοκαθολικής λειτουργίας.

1964: Ο αμερικανός καρδιοχειρουργός Μάικλ ΝτιΜπέικι πραγματοποιεί την πρώτη παράκαμψη στεφανιαίας αρτηρίας (μπάι-πας).

1976: Ελικοφόρο αεροπλάνο της Ολυμπιακής Αεροπορίας τύπου Y5-11Α συντρίβεται κοντά στην Κοζάνη, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν και οι 50 επιβαίνοντες.

1980: Σεισμός 6,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ πλήττει τις νότιες περιοχές της Ιταλίας. Ολόκληρα χωριά ισοπεδώνονται και οι νεκροί ξεπερνούν τους 3.000.

1981: Καταργείται στα ελληνικά σχολεία το πολυτονικό σύστημα και καθιερώνεται το μονοτονικό. Ψιλές, δασείες και περισπωμένες εξαφανίζονται.

1988: Ο πρόεδρος του Ολυμπιακού και της Τράπεζας Κρήτης, Γιώργος Κοσκωτάς, συλλαμβάνεται από το FBI στις ΗΠΑ για χρέη προς το αμερικάνικο δημόσιο. («Σκάνδαλο Κοσκωτά»)

1989: ΠΑΣΟΚ, Νέα Δημοκρατία και Συνασπισμός συμφωνούν και ο Ξενοφών Ζολώτας σχηματίζει την οικουμενική κυβέρνησή του. Την ίδια μέρα, πραγματοποιείται στο κινηματοθέατρο Παλλάς η πρώτη συναυλία της Ορχήστρας των Χρωμάτων υπό τη διεύθυνση του ιδρυτή της Μάνου Χατζιδάκι.

1992: Η IBM παρουσιάζει το πρώτο «έξυπνο» κινητό τηλέφωνο (smartphone) με την κωδική ονομασία «Angler», στην έκθεση COMDEX του Λας Βέγκας.

1994: Ισόβια συν 21 χρόνια επιβάλλει το Κακουργιοδικείο της Κορίνθου στον Μανώλη Δουρή, για το βιασμό και τη δολοφονία του 7χρονου γιου του. Στις 25 Φεβρουαρίου του 1996 ο Μανώλης Δουρής, επιβάλει στον εαυτό του την «ποινή του θανάτου».

1996: Η Ελληνίδα «Μις Ελλάς» Ειρήνη Σκλήβα κατακτά τον παγκόσμιο τίτλο ομορφιάς Μις κόσμος στην Ινδία. Αντιδράσεις από τον Ινδικό λαό για την διοργάνωση των καλλιστείων.

1999: Ο Λεωνίδας Σαμπάνης κερδίζει δύο αργυρά μετάλλια στην κατηγορία των 62 κιλών και η Ιωάννα Χατζηιωάννου το χάλκινο στο ζετέ των 63 κιλών, στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Άρσης Βαρών που διεξάγεται στο ΣΕΦ.

2000: Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταδικάζει το Ελληνικό Δημόσιο για παραβίαση του δικαιώματος στην ιδιοκτησία του έκπτωτου μονάρχη Κωνσταντίνου ντε Γκρέτσια, αναφορικά με τη δήμευση της περιουσίας του.

2003: Ο πρόεδρος της Γεωργίας Εντβαρντ Σεβαρνάτζε εγκαταλείπει την εξουσία, υπό την πίεση των οπαδών της αντιπολίτευσης, «για να αποφευχθεί η αιματοχυσία στη χώρα».

2005: Το γερμανικό κοινοβούλιο εκλέγει την Άνγκελα Μέρκελ στο αξίωμα του καγκελάριου της Γερμανίας. Είναι η πρώτη γυναίκα καγκελάριος της Γερμανίας, και πρώτος πρώην πολίτης της Γερμανικής Λαϊκής Δημοκρατίας που υπήρξε καγκελάριος της επανενωμένης Γερμανίας.

Γεννήσεις

872 - Αλέξανδρος, Βυζαντινός αυτοκράτορας

912 - Όθων Α', αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας

1190 - Πάπας Κλήμης Δ'

1221 - Αλφόνσος Ι' της Καστίλης, βασιλιάς της Καστίλης

1496 - Κλεμάν Μαρό, Γάλλος ποιητής

1542 - Ακμπάρ ο Μέγας, αυτοκράτορας των Μογγόλων


1760 - Φρανσουά-Νοέλ Μπαμπέφ, Γάλλος δημοσιογράφος και ακτιβιστής

1804 - Φράνκλιν Πιρς, 14ος πρόεδρος των Η.Π.Α

1837 - Γιοχάννες φαν Ντερ Βάαλς, Ολλανδός φυσικός

1838 - Στέφανος Σκουλούδης, Έλληνας τραπεζίτης και πολιτικός


1847 - Σαρλ Ρενάρ, Γάλλος μηχανικός

1859 - Γουίλιαμ Μπόνεϊ, γνωστός ως Μπίλι δε Κιντ, παράνομος της Άγριας Δύσης, που σκοτώθηκε σε ενέδρα από τον σερίφη Πατ Γκάρετ. Η ιστορία και το τέλος του απαθανατίστηκε κινηματογραφικά από τον σκηνοθέτη Σαμ Πέκινπα στην ταινία «Pat Garrett & Billy the Kid», με μουσική του Μπομπ Ντίλαν. (Θαν. 14/7/1881)

1881 - Ισμαήλ Εμβέρ, Οθωμανός στρατιωτικός

1883 - Χοσέ Κλεμέντε Ορόσκο, Μεξικανός ζωγράφος

1887 - Μπόρις Καρλόφ, Άγγλος ηθοποιός


1916 - Λεωνίδας Βελιαρούτης, Έλληνας συγγραφέας

1920 - Γεννιέται ο Ρουμάνος ποιητής Πάουλ Τσελάν.

1922 - Μανουέλ Φράγα Ιριβάρνε, Ισπανός πολιτικός

1926 - Σάθια Σάι Μπάμπα, Ινδός γκουρού και φιλόσοφος


1931 - Τοσίγουο Νακαγιάμα, πρόεδρος της Μικρονησίας

1933 - Γεννιέται ο Πολωνός συνθέτης Κζίστοφ Πεντερέτσκι.

1943 - Άντριου Γκούντμαν, Αμερικανός ακτιβιστής


1943 - Ντενί Σασού Νγκουέσσο, Κονγκολέζος πολιτικός

1946- Γεννιέται ο παλαίμαχος ποδοσφαιριστής του ΠΑΟΚ Γιώργος Κούδας.

1949 - Άλκης Αλκαίος, Έλληνας ποιητής και στιχουργός

1950 - Σταύρος Σαράφης, Έλληνας ποδοσφαιριστής

1951 - Μάικ Γαλάκος, Έλληνας ποδοσφαιριστής

1954 - Ρος Μπράουν, Άγγλος μηχανικός, επικεφαλής ομάδων της Formula 1


1962 - Νικολάς Μαδούρο, πρόεδρος της Βενεζουέλας

1966 - Βενσάν Κασέλ, Γάλλος ηθοποιός

1973 - Παναγώτης Χρονόπουλος, Έλληνας ηθοποιός

1979 - Κέλλυ Μπρουκ, Αγγλίδα μοντέλο και ηθοποιός

1982 - Ασάφα Πάουελ, Τζαμαϊκανός αθλητής


1983 - Παντελής Παντελίδης, Έλληνας τραγουδιστής

1987 - Βασίλης Κακαρίκος, πρωταθλητής του κικ μπόξινγκ

1992 - Μάιλεϊ Σάιρους, Αμερικανίδα τραγουδίστρια και ηθοποιός

Θάνατοι

955 - Έντρεντ, βασιλιάς της Αγγλίας

1407 - Λουδοβίκος Α', δούκας της Ορλεάνης

1503 - Μαργαρίτα της Υόρκης, δούκισσα της Βουργουνδίας

1572 - Άνιολο Μπροντσίνο, Ιταλός ζωγράφος

1604 - Φραγκίσκος Μπαρόκιος, Ιταλός μαθηματικός και αστρονόμος

1682 - Κλωντ Λορραίν, Γάλλος ζωγράφος

1719 - Ιωάννης Μαυροκορδάτος, πρίγκιπας της Βλαχίας


1769 - Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος, πρίγκιπας της Βλαχίας και της Μολδαβίας

1826 - Γιόχαν Μπόντε, γερμανός αστρονόμος, που προσδιόρισε τον εμπειρικό νόμο, ο οποίος επιτρέπει τον προσδιορισμό της απόστασης των πλανητών από τον Ήλιο, γνωστό ως νόμο Titus-Bode. Δημοσίευσε άτλαντα με 17.2490 αστέρες και νεφελώματα. (Γεν. 19/1/1747)

1844 - Τόμας Χέντερσον, Σκωτσέζος αστρονόμος

1890 - Γουλιέλμος Γ', βασιλιάς της Ολλανδίας

1901 - Γιάννης Καμπύσης, Έλληνας συγγραφέας


1919 - Χένρι Γκαντ, Αμερικανός μηχανικός

1929 - πέθανε ο Ζορζ Κλεμανσό, που διετέλεσε δήμαρχος, βουλευτής, γερουσιαστής, υπουργός και πρωθυπουργός στη Γαλλία

1938 - Έντουαρντ Ένγκελ, Γερμανός γλωσσολόγος

1947 - Δολοφονείται ο Σπύρος Καλοδίκης μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.

1956 - Πεθαίνει ο Αντρέ Μαρτί, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος και της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς.

1958 - Νικόλαος Γεωργαντάς, έλληνας δισκοβόλος. Κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στο δίσκο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Αγίου Λουδοβίκου το 1904. (Γεν. 27/2/1880)

1963 - Κλάιβ Στέιπλς Λιούις, Ιρλανδός συγγραφέας

1976 - Πεθαίνει ο Γάλλος συγγραφέας, ιστορικός τέχνης και πολιτικός. Αντρέ Μαλρό. («Η κατάσταση του ανθρώπου», «Αντιαπομνημονεύματα», «Ελπίδα») (Γεν. 3/11/1901)

1980 - Ιάκωβος Κουμής, Κύπριος αγωνιστής


1983 - Άρης Βλαχόπουλος, Έλληνας ηθοποιός

1988 - Λουίς Μπαραγάν, Μεξικανός αρχιτέκτονας

1990 - Πεθαίνει ο Βρετανός συγγραφέας παιδικών βιβλίων Ρόαλντ Νταλ.

1995 - Πεθαίνει ο Γάλλος σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός Λουί Μαλ.

1995 - Μάριος Αγγελόπουλος, Έλληνας καλλιτέχνης

1998 - Νταν Όζμαν, Αμερικανός αναρριχητής

2006 - Αλεξάντερ Λιτβινένκο, Ρώσος κατάσκοπος


2006 - Φιλίπ Νουαρέ, Γάλλος ηθοποιός

2008 - Ιμπραχίμ Ναζίρ, πρόεδρος των Μαλδίβων

2010 - Χρήστος Μαυρομμάτης, Έλληνας πολιτικός

2011 - Αργύρης Κουνάδης, Έλληνας συνθέτης

2015 - Πιέρ Μπερνάρ, Γάλλος γραφίστας


2016 - Ρίτα Μπαρβερά, Ισπανίδα πολιτικός

Πηγές: newsbeast.gr, 902.gr, sansimera.gr