Σαν Σήμερα 10 Οκτωβρίου

680: Η Μάχη της Καρμπάλα: 30.000 στρατιώτες του χαλίφη Γιαζίντ περικυκλώνουν τον σιίτη ιμάμη Χουσαίν Μπιν Αλί, τον οποίο υπερασπίζονται 72 φίλοι και τα δύο παιδιά του. Ο ιμάμης αποκεφαλίζεται με διαταγή του χαλίφη, ο οποίος δεν του συγχωρεί τη γοητεία που ασκεί στα πλήθη. Η μουσουλμανική αίρεση των σιιτών γιορτάζει κάθε χρόνο την «Ασουράχ», τιμώντας τον αδικοσκοτωμένο ιμάμη της, ενώ η Καρμπάλα, που βρίσκεται στο Ιράκ, είναι ιερή πόλη για τους σιίτες.

1862: Τη νύχτα 10 προς 11 Οκτωβρίου εκδίδεται Ψήφισμα του Έθνους για την κατάργηση της Βασιλείας του Όθωνα. Ο βασιλιάς Όθων εκθρονίζεται και εγκαταλείπει την Ελλάδα μαζί με τη σύζυγό του Αμαλία. Την εξουσία αναλαμβάνει η επαναστατική «Τριανδρία», αποτελούμενη από τους Δημήτριο Βούλγαρη, Κωνσταντίνο Κανάρη και Μπενιζέλο Ρούφο. (Μεσοβασιλεία).

1868: Ο Κάρλος Μανουέλ ντε Κεσπέδες κηρύσσει την ανεξαρτησία της Κούβας, με την οποία αρχίζει ο Δεκαετής Πόλεμος.

1871: Κατασβήνεται η μεγάλη φωτιά που ξέσπασε στο Σικάγο και κατέστρεψε σχεδόν το 1/3 της πόλης.

1874: Στη βρετανική κατοχή περνούν τα νησιά Φίτζι.

1886: Για πρώτη φορά φοριέται στη Νέα Υόρκη το σμόκιν ως βραδινό ένδυμα.

1899: Αρχίζει ο Πόλεμος των Μπόερς στην Νότια Αφρική.

1906: Κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα, ο καπετάν Αγρας αναλαμβάνει την αρχηγία στο Βάλτο.

1908: Αρχίζει να λειτουργεί το Παρθεναγωγείο Βόλου. Σε αυτό φοιτούσαν μόνο κορίτσια, κάτι το οποίο θεωρήθηκε πρωτοποριακό για την εποχή, διότι μόνο αγόρια, ως επί το πλείστον, μπορούσαν να πάνε σχολείο. Διευθυντής του Παρθεναγωγείου είναι ο δημοτικιστής και σοσιαλιστής Αλέξανδρος Δελμούζος,

1911: Ξεσπά η εξέγερση του Οτσάν που πυροδοτεί την επανάσταση του 1911-1913 στην Κίνα, η οποία κατέληξε στην εκθρόνιση της δυναστείας των Τσινγκ και την εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας της Κίνας.

1912: Σε εξέλιξη βρίσκεται η μάχη του Σαρανταπόρου, κατά τη διάρκεια του Βαλκανικού Πολέμου, με τους Έλληνες να καταδιώκουν τον τουρκικό στρατό. Οι Έλληνες, υπό το διάδοχο Κωνσταντίνο, καταλαμβάνουν το οχυρό, ελευθερώνουν τα Σέρβια και συνεχίζουν την προέλαση προς την Κοζάνη.

1913: Ανοίγει η Διώρυγα του Παναμά, που συνδέει τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό Ωκεανό.

1916: Η Αντάντ επιδίδει Διακοίνωση προς την ελληνική κυβέρνηση του βασιλιά Κωνσταντίνου με την απαίτηση του ελέγχου των σιδηροδρομικών γραμμών, την παράδοση του Πολεμικού Ναυτικού και την αποστρατιωτικοποίηση της Σαλαμίνας και του Πειραιά.
Λίγες εβδομάδες αργότερα γαλλικά στρατεύματα θα αποβιβαστούν και θα καταλάβουν τον Πειραιά.

1919: Νέες συνομιλίες μεταξύ ελληνικού στρατού και Τούρκων ανταρτών ξεκινούν, την ώρα, που οι Τούρκοι του Κεμάλ δηλώνουν έτοιμοι να κηρύξουν τον πόλεμο εναντίον της Ελλάδας.

1919: Το Ανώτατο Συμβούλιο της Αντάντ αποφασίζει την επίσημη κήρυξη οικονομικού αποκλεισμού της Σοβιετικής Ρωσίας.

1919: Ο Κόκκινος Στρατός περνά στην αντεπίθεση εναντίον των αντεπαναστατικών δυνάμεων του Ντενίκιν στο Νότιο μέτωπο και σύντομα τις συντρίβει.

1920: Συνέρχεται στο Δημοτικό Θέατρο της Αθήνας το 2ο Συνέδριο της ΓΣΕΕ, στο οποίο πήραν μέρος 137 συνδικαλιστικές οργανώσεις με 54.000 μέλη. Το Συνέδριο, στο οποίο πλειοψηφούν οι ταξικές δυνάμεις, ψηφίζει την οργανική σύνδεση ΓΣΕΕ-ΣΕΚΕ (Κ).

1922: Στην Ελλάδα, αποφασίζεται οριστικά η παραπομπή των πολιτικών κρατουμένων στην εξεταστική επιτροπή, ως υπεύθυνων για την εθνική συμφορά. Παράλληλα, καταρτίζεται διάταγμα συγκρότησης Έκτακτου Στρατοδικείου, στο οποίο θα παραπεμφθούν οι υπεύθυνοι της μικρασιατικής καταστροφής.

1923: Στη Σαξονία και τη Θουριγγία της Γερμανίας συγκροτούνται εργατικές κυβερνήσεις από τους κομμουνιστές και τμήματα της σοσιαλδημοκρατίας (10-16/10/1923). Ο Σοσιαλδημοκράτης Πρόεδρος της Γερμανίας Φρ. Έμπερτ διατάσσει την κινητοποίηση του στρατού εναντίον τους και έπειτα από σκληρές μάχες οι εργατικές κυβερνήσεις καταλύονται. Το ΚΚ Γερμανίας τίθεται εκτός νόμου.

1925: Σύλληψη Παπανδρέου, Βεντήρη και του υπασπιστή του Πλαστήρα. Παραιτούνται 4 υπουργοί του Παγκάλου για τη μη προκήρυξη εκλογών.

1930: Δημιουργείται η αμερικανική αεροπορική εταιρία TWA μετά τη συγχώνευση τριών εταιρειών.

1931: Ξεσπά επανάσταση στην Κύπρο, που βρίσκεται υπό βρετανική κυριαρχία. Τα βρετανικά στρατεύματα την πνίγουν στο αίμα. Τα σκληρά οικονομικά και πολιτικά μέτρα των Άγγλων δίνουν αφορμή στους Έλληνες της Κύπρου να ξεσηκωθούν. Οι ελληνοκύπριοι βουλευτές παραιτούνται και ο μητροπολίτης Κιτίου ζητά την Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα.

1933: Διατίθεται προς πώληση το πρώτο συνθετικό απορρυπαντικό, το “Dreft”.

1935: Καταλύονται με στρατιωτικό πραξικόπημα το δημοκρατικό πολίτευμα στην Ελλάδα και το Σύνταγμα του 1927. Επικεφαλής οι στρατηγοί Παπάγος, Ρέππας και Οικονόμου, «εγκέφαλος» ο Γεώργιος Κονδύλης, θύμα ο πρωθυπουργός Παναγής Τσαλδάρης. Πρωθυπουργός αναλαμβάνει ο στρατηγός Κονδύλης.

1940: Β' Παγκόσμιος Πόλεμος: Οι Γερμανοί βομβαρδίζουν τον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Παύλου στο Λονδίνο, καταστρέφοντας την Αγία Τράπεζα στον κυρίως ναό.

1941: Το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ) απευθύνει το πρώτο διάγγελμά του προς τον ελληνικό λαό, με το οποίο τον καλεί να ενώσει τις δυνάμεις του και να αγωνιστεί για την εθνική απελευθέρωση, για την επιβίωσή του και την κατοχύρωση της λαϊκής κυριαρχίας μετά τον πόλεμο.

1941: Με πρωτοβουλία των κομμουνιστών στρατιωτών στη Μέση Ανατολή ιδρύεται η Αντιφασιστική Στρατιωτική Οργάνωση (ΑΣΟ).

1944: Σκληρές μάχες του ΕΛΑΣ με τους Ταγματασφαλίτες διεξάγονται στο χωριό Κρύα Βρύση και το Μυστρά. Με το χτύπημα και την παράδοση των Ταγματασφαλιτών στο Μυστρά ολοκληρώνεται η απελευθέρωση της Πελοποννήσου.

1944: 800 τσιγγανόπουλα εξολοθρεύονται από τους ναζί στο κολαστήριο του Άουσβιτς.

1944: Το Κομμουνιστικό και Σοσιαλιστικό Κόμμα της Ουγγαρίας έρχονται σε συμφωνία για την ενότητα δράσης των δύο κομμάτων.

1950: Συνέρχεται στη Ρουμανία η 3η Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ (10-14/10/1950). Η 3η Συνδιάσκεψη αποτελεί το σημαντικότερο Σώμα του Κόμματος μετά το 7ο Συνέδριό του (1945). Η σημασία της έγκειται στο γεγονός ότι είναι το Κομματικό Σώμα που επιχειρεί την πολιτική προσαρμογή του Κόμματος στη νέα φάση του συσχετισμού δυνάμεων, μετά την οργανωμένη υποχώρηση του ΔΣΕ (τέλος Αυγούστου 1949) και την έξοδο των δυνάμεών του από την Ελλάδα.

Είναι η φάση ανασύνταξης των κομματικών δυνάμεων στις χώρες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, φροντίδας χιλιάδων αναπήρων και παιδιών, ανασύνταξης των παράνομων δυνάμεών του στην Ελλάδα, προσδιορισμού των καθηκόντων του στις νέες συνθήκες συσχετισμού δυνάμεων, ενσωματώνοντας συμπεράσματα από την ηρωική δράση, αλλά και από τις αδυναμίες και τα λάθη του.

Έτσι, στην 3η Συνδιάσκεψη επιχειρήθηκε μια συνολική εκτίμηση της δράσης του στη δεκαετία του 1940, κατά την οποία το Κόμμα ηγήθηκε δύο ένοπλων αγώνων, του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ (1941-1944) και του ΔΣΕ (1946-1949).

1951: Συνέρχεται η 2η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ, που μεταξύ άλλων αποφάσισε τη μετάφραση και έκδοση στα ελληνικά του Κεφαλαίου του Μαρξ και των Απάντων των Λένιν και Στάλιν. Η Ολομέλεια καθαίρεσε επίσης τον Μ. Παρτσαλίδη από μέλος της ΚΕ.

1964: Ξεκινούν οι 18οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Τόκιο οι οποίοι ολοκληρώνονται στις 24 του ιδίου μήνα. Είναι οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες που γίνονται στην Ασία. Για πρώτη φορά χρησιμοποιούνται υπολογιστές για τα αποτελέσματα.Την ίδια μέρα στην Ελλάδα, εγκαινιάζεται στη Σύμη η πρώτη εγκατάσταση αφαλάτωσης θαλασσινού νερού.

1970: Τα Νησιά Φίτζι αποκτούν την ανεξαρτησία τους, μετά από 96 χρόνια βρετανικής κυριαρχίας.

1973: Σε συνέντευξη Τύπου στο Λονδίνο ο Α’ Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ Χ. Φλωράκης τοποθετούμενος για τη δήθεν «πολιτικοποίηση» της Χούντας και τις «προγραμματικές δηλώσεις» του Μαρκεζίνη, τονίζει πως «το πρόβλημα που απασχολεί τον ελληνικό λαό δεν είναι η επιλογή της μορφής της τυραννίας και των υπηρετών της, αλλά η συσπείρωση της δράσης όλων των αντιπάλων του νεοφασιστικού καθεστώτος, η εκλογή των πιο πρόσφορων και αποτελεσματικών μέσων και μεθόδων πάλης για ν’ απαλλαγεί το γρηγορότερο από τη χουντική τυραννία».

1975: Για δεύτερη φορά παντρεύονται η Ελίζαμπεθ Τέιλορ και ο Ρίτσαρντ Μπάρτον, σε ερημική τοποθεσία στη Μποτσουάνα. Χωρίζουν για δεύτερη φορά τον επόμενο χρόνο.

1979: Η ιαπωνική εταιρεία Namco κυκλοφορεί το γνωστό ηλεκτρονικό παιχνίδι Pac-Man.

1980: Στην Αλγερία, ισχυρός σεισμός 7,3 Ρίχτερ σκοτώνει 17.000 άτομα.

1981: Πάνω από 300.000 άτομα συγκεντρώνονται στη Βόννη, συμμετέχοντας στη μεγαλύτερη διαδήλωση στη Δυτική Γερμανία μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι διαδηλωτές, που είχαν φτάσει από όλες τις γωνιές της Γερμανίας, καθώς και από γειτονικές χώρες, διαμαρτύρονταν για τη φιλοιμπεριαλιστική πολιτική της κυβέρνησης Σμιτ απέναντι στην απόφαση του ΝΑΤΟ, το Δεκέμβρη του 1979, η οποία προέβλεπε την εγκατάσταση 572 αμερικανικών πυρηνικών πυραύλων «Πέρσινγκ ΙΙ» και πυραύλων εδάφους «Κρουζ» μέσου βεληνεκούς στη Δυτική Γερμανία και άλλες τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες.

1985: Η κυβέρνηση της Ελλάδας υποτιμά τη δραχμή κατά 15% έναντι των ξένων νομισμάτων και με νομοσχέδιο καταργεί την απεργία. Τα μέτρα λιτότητας πυροδοτούν κινητοποιήσεις.

1993: Στις βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα, το ΠΑΣΟΚ αναρριχάται στην εξουσία για 3η φορά στην ιστορία της χώρας, με πρωθυπουργό τον Ανδρέα Παπανδρέου. Στις εκλογές αυτές, το ΠΑΣΟΚ κερδίζει 46,88% και 170 έδρες, η ΝΔ 39,3% και 111 έδρες, η Πολιτική Άνοιξη του Αν. Σαμαρά 4,87% και 10 έδρες, το ΚΚΕ 4,54% και 9 έδρες και ο Συνασπισμός 2,94%% και καμία έδρα.

1997: Η Νατάσα Αθίνη-Τσούνη χαστουκίζει τη Δήμητρα Λιάνη - Παπανδρέου, ενώ η τελευταία υπογράφει αντίτυπα του βιβλίου της στη «Στοά Βιβλίου».

2005: Στη Γερμανία αποφασίζεται έπειτα από δύσκολες διαπραγματεύσεις ο σχηματισμός μεγάλου συνασπισμού των Χριστιανοδημοκρατών, Χριστιανοκοινωνικών και Σοσιαλδημοκρατών, με νέο καγκελάριο την Άνγκελα Μέρκελ.

2005: Ο Ιρλανδός συγγραφέας Τζον Μπάνβιλ κερδίζει το λογοτεχνικό Βραβείο Booker για το μυθιστόρημά του Η Θάλασσα.

2009: Αρμενία και Τουρκία υπογράφουν πρωτόκολλα στη Ζυρίχη για το άνοιγμα των συνόρων τους

Γεννήσεις

1332 - Κάρολος Β', βασιλιάς της Ναβάρρας

1470 - Σελίμ Α΄, Οθωμανός σουλτάνος

1567 - Αικατερίνη Μικαέλα, ινφάντα της Ισπανίας

1656 - Νικολά ντε Λαρζιλιέρ, Γάλλος ζωγράφος

1684 - Αντουάν Βαττώ, Γάλλος ζωγράφος

1731 - Γεννιέται ο Βρετανός επιστήμονας Χένρι Κάβεντις.

1790 - γεννήθηκε ο Γάλλος ποιητής και πεζογράφος Αλφόνσος Λαμαρτίνος

1813 - Τζουζέπε Βέρντι, Ιταλός συνθέτης («Αΐντα», «Ναμπούκο», «Ριγκολέτο», «Τροβατόρε», «Τραβιάτα») (Θαν. 27/1/1901)

1830 - Ισαβέλλα Β', βασίλισσα της Ισπανίας

1842 - Κλέων Ρίζος Ραγκαβής, Έλληνας λόγιος

1895 - Βόλφραμ φον Ρίχτχοφεν, Γερμανός στρατάρχης

1900 - Έλεν Χέιζ, Αμερικανίδα ηθοποιός

1901 - Αλμπέρτο Τζιακομέτι, Ελβετός γλύπτης και ζωγράφος

1911 - Κλαιρ Χόλινγκγουορθ, Αγγλίδα δημοσιογράφος

1917 - Γεννήθηκε ο Τελόνιους Μονκ, Aμερικανός μουσικός της τζαζ.

1924 - Εντ Γουντ, Αμερικανός ηθοποιός, σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός

1930 - Χάρολντ Πίντερ, Άγγλος θεατρικός συγγραφέας, σεναριογράφος, σκηνοθέτης και ηθοποιός («Πάρτι Γενεθλίων», «Ο Επιστάτης», «Η Προδοσία»). (Θαν. 24/12/2008)

1934 - Κική Σαραντάκου, Ελληνίδα ποιήτρια

1941 - Κεν Σάρο-Ουίουα, Νιγηριανός συγγραφέας και ακτιβιστής

1945 - Σωτήρης Χατζηγάκης, Έλληνας πολιτικός

1946 - Ναότο Καν, Ιάπωνας πολιτικός

1954 - Φερνάντο Σάντος, Πορτογάλος προπονητής ποδοσφαίρου (ΑΕΚ, Παναθηναϊκός, Μπενφίκα, ΠΑΟΚ, Εθνική Ελλάδος, Εθνική Πορτογαλίας)

1968 - Μαρίνος Ουζουνίδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής και προπονητής

1975 - Αντώνης Βλοντάκης, Έλληνας υδατοσφαιριστής

1983 - Νίκος Σπυρόπουλος, Έλληνας ποδοσφαιριστής

Θάνατοι

413 π.Χ. - Νικίας, αθηναίος πολιτικός ηγέτης και στρατηγός. Εκτελέστηκε στις Συρακούσες, συμμετέχοντας στην εκστρατεία των Συρακουσών υπό τον Αλκιβιάδη. (Γεν. 469 π.Χ.)

19 - Γερμανικός, Ρωμαίος στρατηγός

425 - Αττικός, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως

680 - Χουσεΐν ιμπν Αλί, Άραβας ιμάμης

827 - Πάπας Βαλεντίνος

1213 - Φρειδερίκος Β', δούκας της Λωρραίνης

1359 - Ούγος Δ', βασιλιάς της Κύπρου

1659 - Άμπελ Τάσμαν, Ολλανδός εξερευνητής

1831 - Γεώργιος Π. Μαυρομιχάλης, αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης, που δολοφόνησε τον Ιωάννη Καποδίστρια. (Γεν. 1800)

1837 - Σαρλ Φουριέ, Γάλλος φιλόσοφος

1911 - Τζάσπερ Νιούτον «Τζακ» Ντάνιελ, αμερικανός ποτοποιός, ιδρυτής της εταιρείας παραγωγής ουίσκι «Jack Daniel’s». (Γεν. 5/9/1850)

1913 - Κατσούρα Ταρό, Ιάπωνας πολιτικός

1916 - Αντόνιο Σαντ' Ελία, Ιταλός αρχιτέκτονας

1951 - Πέθανε ο Γεώργιος Βλάχος,ιδρυτής της εφημερίδας «Καθημερινή».

1963 - Εντίθ Πιάφ, Γαλλίδα τραγουδίστρια, καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Εντίθ Τζιοβάνα Γκασιόν (Γεν. 19/12/1915)

1970 - Εντουάρ Νταλαντιέ, Γάλλος πολιτικός

1973 - Λούντβιχ φον Μίζες, Αυστριακός οικονομολόγος

1974 - Τίνα Λιβανού, Ελληνίδα κοσμική

1983 - Ραλφ Ρίτσαρντσον, Άγγλος ηθοποιός

1985 - Γιουλ Μπρίνερ, Ρώσος ηθοποιός

1985 - Όρσον Γουέλς, Αμερικανός ηθοποιός, σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός

1990 - Νικόλαος Παυλόπουλος, Έλληνας γλύπτης

1990 - Γεώργιος Τενεκίδης, Έλληνας διεθνολόγος

2004 - Κρίστοφερ Ριβ, Αμερικανός ηθοποιός

2010 - Τζόαν Σάδερλαντ, Αυστραλή υψίφωνος

2013 - Σκοτ Κάρπεντερ, Αμερικανός αστροναύτης

Πηγές: newsbeast.gr, 902.gr, sansimera.gr, atexnos.gr