Η Κυρά-Φροσύνη
Η Φροσύνη γεννήθηκε το 1773. «Κόρη θαυμασίου κάλλους και περιφανούς γένους», σύμφωνα με τον Γάλλο πρόξενο στα Γιάννινα Πουκεβίλ, υπήρξε σύζυγος του Δημητρίου Βασιλείου, πλούσιου εμπόρου των Ιωαννίνων και ανιψιά του μητροπολίτη Λάρισας και κατόπιν Ιωαννίνων, Γαβριήλ Γκάγκα.
Ο σύζυγος της Κυρά Φροσύνης έλειπε συχνά για μεγάλα χρονικά διαστήματα στο εξωτερικό, λόγω της δουλειάς του. Ο μύθος θέλει την όμορφη γυναίκα, αρκετά απελευθερωμένη για την εποχή της, που τολμούσε να βγαίνει βόλτες κατά την απουσία του άντρα της, προκαλώντας αρνητικά σχόλια. Σε ένα από τα ταξίδια του Βασιλείου, η Κυρά Φροσύνη συνδέθηκε ερωτικά με τον γιο του Αλί Πασά, Μουχτάρ (ηλικίας 32 ετών τότε), που την είχε ερωτευτεί, μάλλον παράφορα. Όλα θα ήταν καλά, αν ο Μουχτάρ δεν ήταν και αυτός παντρεμένος, με μια σύζυγο που δεν είχε καμία διάθεση να υπομείνει την προσβολή (O Μουχτάρ τότε είχε έναν γιο, τον Χουσεΐν, ηλικίας 5 ετών, όχι όμως από την πρώτη σύζυγό του, κόρη του πασά του Βερατίου Ιμπαήμ, η οποία δεν απέκτησε ποτέ κανένα παιδί μαζί του, αλλά από την δεύτερη σύζυγό του, συγγενή ενός μπέη του Λιμποχόβου.). Η ζήλια και ο πληγωμένος της εγωισμός, την οδήγησαν να ζητήσει ακρόαση από τον πεθερό της, Αλί Πασά, τον οποίο δε δυσκολεύτηκε να πείσει ότι πρέπει να παρέμβει....
Ο πασάς διέταξε να συλληφθεί η Κυρά Φροσύνη και να τιμωρηθεί. Κάποιοι μελετητές υποστηρίζουν, ότι η σκληρή στάση του Αλί Πασά, που το 1801 διήγε το 61ο έτος της ηλικίας του, εξηγείται από το γεγονός ότι ήταν και αυτός ερωτευμένος μαζί της και από ζήλια, δεν μπορούσε να δεχτεί τη σχέση της με τον γιο του....
Με την πρόφαση ότι θέλει να επιβάλει την ηθική και για να μην κατηγορηθεί για προσωπική ανάμειξη, ο Αλί συνέλαβε άλλες 17 γυναίκες, που τις χαρακτήρισε μοιχαλίδες και γυναίκες ελευθέρων ηθών. Έτσι, ικανοποίησε και τον συμπέθερό του, τον Πασά του Βερατίου, καθώς θα αποκαθιστούσε την τιμή της απατημένης κόρης του.
Άλλες πηγές αναφέρουν, ότι ο έρωτας του Αλί Πασά για την ερωμένη του γιου του ήταν γνωστός και ποτέ δεν χρησιμοποίησε κάποιο πρόσχημα. Τιμώρησε την Κυρά Φροσύνη επειδή τον αρνήθηκε. Ο Αλί Πασάς είχε ερωτευτεί την Κυρά Φροσύνη. Μάλιστα αναφέρεται, ότι στην προσπάθειά του να την κερδίσει, ο Αλί Πασάς κάποια στιγμή την απήγαγε και τη μετέφερε στο χαρέμι του (επωφελούμενος της απουσίας του Μουχτάρ σε πολεμική εκστρατεία στην Αδριανούπολη, της πρότεινε να παρατήσει τον γιο του και να γίνει ερωμένη του. Η Φροσύνη αρνήθηκε και ο Αλί την απήγαγε και την έφερε στο χαρέμι του στις 10 Ιανουαρίου 1801), χωρίς όμως να καταφέρει να την κάνει δική του με τη θέλησή της.
Ο μητροπολίτης Γαβριήλ και θείος της Φροσύνης, προσπάθησε να τη σώσει, ζητώντας την ευσπλαχνία του Αλή Πασά, αλλά δεν τα κατάφερε. Το μόνο που του επετράπη, ήταν να πάρει υπό την προστασία του τα παιδιά της και να τα μεγαλώσει. Η σκληρή διαταγή του Αλί Πασά πραγματοποιήθηκε το βράδυ της 11ης Ιανουαρίου του 1801. Οι δεσμοφύλακες έδεσαν τις 17 γυναίκες και τις πέταξαν στη λίμνη των Ιωαννίνων. Ο θρύλος λέει, ότι τα άψυχα κορμιά τους ξεβράστηκαν, αλλά μάλλον είναι ακόμη στη λίμνη, καθώς τα λιμνάζοντα ύδατα δεν ξεβράζουν τα πτώματα.
Ο Μουχτάρ φέρεται να έγινε το εξής απλησίαστος και βλοσυρός. Ο Βρετανός περιηγητής Charles Cockerell, που συζήτησε με τον ίδιο το Μουχτάρ 13 χρόνια μετά την εκτέλεση των γυναικών (χωρίς όμως να μπει σε αυτό το θέμα), αναφέρει ότι γιος του Αλί Πασά δεν ξαναπλησίασε τη συγκεκριμένη σύζυγο που είχε παραπονεθεί για τη μοιχεία, ότι αποξενώθηκε ακόμα περισσότερο από τον πατέρα του και ότι πάντως συνέχιζε να δείχνει έντονο ενδιαφέρον για τις ερωτικές περιπέτειες. Είχε αποκτήσει και έναν ακόμη γιο, όμως από μια Κιρκασία. Ο Αραβαντινός εκτιμά ότι λόγω χαρακτήρα, ο Μουχτάρ μπορεί να θύμωσε αλλά όχι και να συγκινήθηκε ιδιαίτερα με τη θανάτωση της Φροσύνης.
Το πτώμα της τάφηκε στη μονή των Αγίων Αναργύρων.
Οι αδικοχαμένες γυναίκες χαρακτηρίστηκαν «καλλιμάρτυρες». Παρόλο που οι λεπτομέρειες της ιστορίας της Κυρά Φροσύνης δεν έχουν τεκμηριωθεί, το σίγουρο είναι, ότι πλήρωσε την ομορφιά της και τον έρωτά με τη ζωή της....
Παρά το ηθικό και εθνικό της ολίσθημα (μορφή πρώιμου δοσιλογισμού), η λαϊκή μούσα την τίμησε, επειδή θεώρησε ότι εξαγνίστηκε με τον τραγικό της θάνατο:
Φυσάει βοριάς, φυσάει θρακιάς
τ' είν' το κακό που εγίνη
Στα Γιάννινα στη λίμνη!
Δείτε κυράδες, θάλασσες,
Τ' είν' το κακό που εγίνη!
Επνίξανε τις δεκαεφτά με την κυρά Φροσύνη
Αχ! , χαλασμός που εγίνη!…
Πηγές: sansimera.gr,mixanitouxron
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου